De mannen van vogelvereniging Beef-Free (opgericht in 1980) komen elke zondag in de zomermaanden bij elkaar. Op een grasveldje aan de Lozerlaan in Den Haag Zuid-West showen ze hun vogels, en doen wedstrijden.
Het fenomeen is heel bekend in Suriname. Vaak zie je daar mannen gewoon op straat met een klein draagbaar kooitje aan een (opvouwbare) stok die in de grond staat, met daarin een klein zwart vogeltje, Twa-Twa, of een iets kleiner bruin vogeltje, een Picolet. Ze zingen prachtige melodieën. Beef-free is letterlijk vertaald ’trillende vleugels’. Als een mannetje een vrouwtje ziet fluit hij met trillende vleugels om de vrouwtje te verleiden of indruk te maken. Dit wordt gebruikt in de sport. Wedstrijden beginnen vroeg, soms al om half 8 ’s ochtends. Binnen een omlijnd stukje worden twee vogelkooitjes naast elkaar geplaatst. Toeschouwers houden gepaste afstand. Twee scheidsrechters houden een kwartier op een krijtbordje bij hoeveel ‘slagen’ (zanglijntjes) ze maken. Soms is dat wel 130 keer, degene met de meeste slagen wint.
Traditie
Deze culturele en sociale traditie is in de jaren 70-80 meegekomen met de Surinaamse gemeenschap die naar Nederland kwamen om te wonen en werken. Het aantal beoefenaars van deze sport in Nederland loopt helaas terug. Slechts een klein aantal jongeren beoefenen de sport. In deze echte mannenwereld zijn de vrouwen ook ver te zoeken. De enige twee vrouwen die ik heb gezien waren van de catering die heerlijke Roti, Bara en diverse drankjes bij zich hadden.
Het seizoen loopt al op z’n einde, sommige vogels raken al in de rui, en dan zingen ze niet meer. Het slechte zomerweer werkte dit seizoen ook al niet mee. Toch had Den Haag een kanshebber voor het landelijk klassement: Prim.
Prim en zijn vogeltje hebben allebei een grote mond, en dat is heel goed voor de sport. Hard en veel praten (schelden) is sowieso belangrijk in de Surinaamse gemeenschap, daar kwam ik al snel achter. Constant dacht ik dat er ruzie was, maar dat bleek allemaal mee te vallen. ‘Het is gewoon de manier van praten weet je’. Helaas voor Den Haag werd Amsterdammer Sunil Chidie kampioen van Nederland met zijn vogeltje Labaria (benaming voor een giftige slang in Suriname).
Een van de mannen vertelde dat hij de sport zo serieus neemt dat zijn huwelijk er door op de klippen is gelopen. Hij heeft zo’n 15 mannetjes en 10 poppen (vrouwtjes). ‘Op een gegeven moment moet je een keuze maken: of de vrouw, of de vogels. Ik weet niet of het de goeie beslissing was, maar ik koos voor mijn vogels’.
De sport is belangrijk binnen de Surinaamse gemeenschap. Er worden allerlei zaken besproken, sterke drank gedronken vanuit de achterklep van de veelal grote auto’s, en veel gegeten. Na zo’n zondag weet iedereen weer alles van elkaar en vormt zo een vast ijkpunt in het sociale leven van deze mannen.
Het artikel getiteld , ‘De vogel gaat voor de vrouw’ werd gepubliceerd in NRC Next van 27 nov. 2011. Eveneens verschenen de foto’s bij het artikel Vogels zijn belangrijker dan vrouwen in het NRC Handelsblad van 16 december 2011.
Opgedragen aan Rai Jitan Rai (1949-2011). Rai was de voorzitter van Beef-free van 1988 tot 2011. Rai was zeer belangrijk voor de vereniging.
Met dank aan Joy Ramdaras.